Zawsze jest stosowny czas by ukisić mąkę na żurek, czy buraki na czerwony barszcz. 

Zakwas na barszcz czerwony, czasem nazywany "zupą pirata".

Przykładowe składniki:

• 1 litr letniej (lekko ciepłej), nieprzegotowanej wody, tyle, by przykryć buraki w naczyniu,

• 1 kilogram buraków czerwonych (najlepiej z dobrego źródła),

• 5 - 6 pokrojonych ząbków czosnku,

• piętka z żytniego chleba

Do glinianego, szklanego lub porcelanowego naczynia wkładamy obrane, umyte i pokrojone w plasterki czerwone buraki. Dodajemy pokrojone ząbki czosnku, zalewamy letnią nieprzegotowaną wodą tak, by przykryła buraki z nawiązką. Na koniec wkładamy opłukaną z mąki piętkę chleba. Najlepiej żytniego pieczonego na zakwasie. Naczynie ustawiamy w dość ciepłym miejscu i dwa, trzy razy dziennie zawartość mieszamy. Po kilku dniach próbujemy czy zakwas na barszczyk jest już dość kwaśny. Jeżeli tak,  to możemy już gotować nasz barszczyk czerwony, lub barszczyk zabielany, zwany w naszym domu przez małolatów "zupą pirata". A skąd nazwa piracka? A stąd, że zupa była gotowana w czasie lektury książki o Pipi Pończoszance, której tato był piratem. Z gniecionych ziemniaków formuje się na środu talerza wyspę i wlewa do talerza barszcz czerwony zabielany, lub niezabielany, bardziej czerwony. A piraci wiadomo, uprawiają dość krwawy proceder, więc zupa pirata jest czerwona. Można posadzić na tej ziemniaczanej wyspie gałązkę zielonego koperku. Młodzież wiosłuje po tym morzu łyżkami, że aż miło.

Na wigilię - wedle starego zwyczaju - gotujemy czerwony barszcz na wywarze z warzyw i grzybów. Dolewamy odpowiednią ilość zakwasu czerwonego barszczu. Po dodaniu zakwasu nie doprowadzamy już barszczu do wrzenia, bo zupa straci kolor. Dodajemy sól, pieprz i ocet, albo soku z cytryny do smaku. Można podawać bez dodatków. Albo podawać z uszkami czy też z ugotowaną fasolą piękny jaś.

Zakwas na żurek - nasze danie narodowe.

Przykładowe składniki:

• 1 litr letniej nieprzegotowanej wody,

• 10 – 15 kopiastych łyżek mąki żytniej żurkowej

• 5 pokrojonych ząbków czosnku

• piętka z żytniego chleba.

Do glinianego lub szklanego naczynia, przeznaczonego na sporządzenie zakwasu wlewamy lekko ciepłą wodę, wsypujemy mąkę żytnią żurkową i dokładnie mieszamy. Dodajemy obrane i pokrojone ząbki czosnku, a na wierzch wkładamy opłukaną z mąki piętkę chleba (najlepiej zwykłego żytniego). Naczynie ustawiamy w dość ciepłym miejscu i dwa, trzy razy dziennie zawartość mieszamy. Po kilku dniach próbujemy czy zakwas jest już dość kwaśny. Jeżeli tak to możemy już gotować nasze danie narodowe, czyli żurek. Na wigilię postny, na samych grzybach i lekko zabielany śmietaną, najlepiej podany z ziemniakami. Na inne okazje gotujemy na kiełbasie lub żeberkach wieprzowych i dodajemy gotowane jajka, gotowane ziemniaki, czy też zjadamy zupę z kromką chleba. Można zabielać śmietaną lub nie. Jak kto lubi.